Η αγάπη είναι ουτοπική. Σε αυτό το αξίωμα βασίζεται η πρώτη ταινία της Pernille Fischer Christensen πριν προχωρήσει παρακάτω. Το δεύτερο αξίωμα στο οποίο ακουμπάει, είναι ότι το low budget movie θέλει πρωτότυπο σενάριο ή/και χειρισμό για να μην καταλήξει crap movie.Συλλήβδην, το En Soap βγάζει ασπροπρόσωπη τη νεαρή δημιουργό του για όλες τις επιλογές της, αφού εφαρμόζει ικανά τα δυο παραπάνω. Θα μου πείτε όμως: δεν είναι τρελή banalité να στηριχτείς σεναριακά και θεματικά στην ουτοπία της αγάπης; (εντωμεταξύ, λόγω της ταυτοσημίας της λέξης "έρωτα" και "αγάπης" στα αγγλικά, όσα η σκηνοθέτης μας έλεγε αναφερόμενη στον όρο "love", θεωρούμε ότι αναφερόταν στην αγάπη, όχι στον έρωτα). Διττή απάντηση σας περιμένει: είναι μεν, αλλά... Ότι από τότε που γεννηθήκαμε βαρεθήκαμε να βλέπουμε ανθρώπους των τεχνών και των γραμμάτων να δημιουργούν σπαζοκεφαλιάζοντας επάνω σ΄αυτό το θέμα, ισχύει. Αλήθεια επίσης είναι —και εδώ βρίσκεται η ανατροπή— ότι οι σεξουαλικές παρεκκλίσεις (ή πως σκατά τις λένε στο straight world) δεν είχαν ιδιαίτερα εξερευνηθεί από τις εικαστικές τέχνες παλαιότερα, λόγω ταμπού, κοινωνικών norms κτλ.
Πως μπορείς να οπτικοποιήσεις ωραία και καλά, και κυρίως πρωτότυπα, the impossible of love εκμεταλλευόμενος τα παραπάνω; Παίζοντας με την έννοια αρσενικού/θηλυκού και κάθε είδους αναπαραστατικό στερεότυπο και πετώντας στον κάλαθο των αχρήστων όλα τα συμβατικά ερωτικά ανταμώματα, το En Soap επιλέγει τον καινοτόμο δρόμο να μιλήσει για μια δυναμική, όμως ξανθιά, κάπως άγαρμπη και με υποψία αντρικής κοψιάς ιδιοκτήτρια beauty parlor που παρατάει τον άντρα της και αρχίζει να έχει ακατανόητα αισθήματα για μια τραβεστί.
Σίγουρα, οι transgender situations είναι πολύ in και αρέσουν στο κοινό. Στη χαρακτηρολογία όμως είναι που η ταινία κερδίζει τις εντυπώσεις. Αυτό το αχανές πλην όμως ευφυές μπέρδεμα των στερεοτύπων κάνει την ταινία ό,τι είναι και την καθιστά ίσως καλό μάθημα συγγραφής σεναρίου για πρωτάρηδες (αλλά, πάλι, στην Ελλάδα όλοι πρωτάρηδες μπορούν να θεωρηθούν απ’ τα πονήματά τους). Μπορεί αρχικά να φαίνεται εμπνευσμένη από τις λαβυρινθώδεις σχέσεις ηρώων σαπουνόπερας (η ίδια η σκηνοθέτρια ομολόγησε τα παιδικά της βιώματα με Dynasty, Dallas etc), όμως είναι πολλά παραπάνω.
Θα αναφέρω λίγα μόνο απ’ όσα επιχειρούν ανατροπή προτύπων και παντελή απελευθέρωση των ορίων που χωρίζουν τα φύλα, τους συνδυασμούς τους και την αντιστοίχηση χαρακτηριστικών γνωρισμάτων τους (εξωτερικών και εσωτερικών). Στο En Soap η γυναίκα ( η εξαιρετική και σταρ στην πατρίδα της Trine Dyrholm) είναι δυναμική, ο "άντρας" της υπόθεσης, ενώ ο άντρας( ο παραδόξως straight David Dencik) είναι βασικά τραβεστί και τρασνσέξουαλ εν αναμονή --έχει κάνει αίτηση αλλαγής φύλου και περιμένει εναγώνια απάντηση. Αυτή κυκλοφορεί με αθλητικό παράστημα και περιβολή κουβαλώντας κιβώτια και κρεβάτια κατά τη μετακόμιση, ενώ αυτός, όταν του χτυπάει την πόρτα για να δώσει χέρι βοηθείας με το κουβάλημα, ανοίγει τσακισμένος και αδύναμος από την εσωτερική του πάλη: φοράει περούκα που δε του στέκεται καλά, τσιμπιδάκια στη φράτζα, κοριτσίστικα ρούχα και παπούτσια και μοιάζει πολύ πιο ευάλωτος σωματικά απ’ αυτήν. Δε διστάζει, πάντως, να επιτεθεί στον πρώην άντρα της, όταν αυτός χειροδικεί εναντίον της σε μια του επίσκεψη.
Η δυναμική ξανθιά έλκεται από την τραβεστί γειτόνισσα, ένας θεός ξέρει από τι: την απόδειξη του ανδρισμού όχι πάντως, περισσότερο από την γυναικεία πλευρά του. Έχει πλέον μια κολλητή που της ράβει κουρτίνες με φραμπαλά στο τελείωμα και αυτή ως ανταπόδωσε του/της κάνει παρέα στο τηλεοπτικό binging με σαπουνόπερες. Αυτός/η κλαίει με τα δακρύβρεχτα μελό, αυτή τον/την βοηθάει να χρησιμοποιήσει σωστά το μακιγιάζ. Δυστυχώς,αυτός έχει τα γεννητικά του όργανα κολλημένα με σελλοτέηπ και οραματίζεται την οριστική αποκοπή τους και αυτό καθιστά ένα άλλο επίπεδο της σχέσης μεταξύ τους σχετικά αδύνατο. Άρα, την εντελή αγάπη σχετικά αδύνατη. Αλλά πάλι, γιατί να είναι όλα όπως τα έχουμε συνηθίσει. Υπάρχουν άπειροι δρόμοι λιγότερο ταξιδεμένοι εκεί έξω .
Short note: Ακόμη και η χρήση του τραγουδιού Cripple and the Starfish των Antony and the Johnsons στους τίτλους τέλους (το οποίο επιβάλλεται ακούσετε ολόκληρο πριν βγείτε από το σινεμά), δίνει με μουσική ευγλωττία και λόγω της αμφίσημης φωνής του τραγουδιστή (είναι ανδρική ή γυναικεία; αναρωτιέται όποιος δε γνωρίζει τον καλλιτέχνη) το ανυπόστατο του καθορισμού του φύλου στο σύγχρονο κόσμο.
4 comments:
Δε θα φτάσω στο σημείο να πω "Όσο μονοσήμαντος, μονοδιάστατος και γραφικός ήταν ο αριστερός στο σινεμά, άλλο τόσο και η αυτοκρατορία του γκέι στη σημερινή οθόνη" σα τον Δανίκα. Αλλά ο τραβεστί που ανακαλύπτει ότι είναι λεσβία είναι ανέκδοτο και σα τέτοιο παίζει στην ταινία που παίζει με τα στερεότυπα και τα expectations των σαπουνοεξαρτημένων αλλά και όσων περιμένουν να τη βάλουν σε καλούπι. Η ανατροπή είναι λοιπόν στις συμβάσεις του καθενός που την κρίνει και, κρίνοντας από όσα γράφτηκαν για το φιλμ, πέτυχε να εκθέσει αρκετές.
Ή για να το πω αλλιώς οι ανισόρροποι στερεότυποι χαρακτήρες έχουν και αντίστοιχη δράση και διάδραση, κόντρα σε οτιδήποτε θα περίμενε ο οποιοσδήποτε από σαπουνόπερα ή ταινία (αλλά απόλυτα από τη ζωή). Και το θέμα δεν είναι καμιά ουτοπική αγάπη αλλά όλες οι συνεχόμενες απρόκλητες μικρότητες των πρωταγωνιστών, μέχρι το χάπι ending που μένει ειρωνικά ανεξήγητο.
Θα χρειαζόμουν ίσως και ένα επιχείρημα του γιατί, κατά τη γνώμη σου, το θέμα δεν καταφέρνει να είναι η ουτοπική αγάπη. Γιατί, η πρόθεση ήταν σίγουρα, σύμφωνα με δηλώσεις. Που δεν τις παίρνουμε, φυσικά, της μετροιτής, αλλά, αν δεν εικονογραφούν την ουτοπία της αγάπης τα αισθήματα μεταξύ ανεξάρτητης γυναίκας καιεύθραυστης τραβεστί, που όμως δεν αρκούν για να δώσουν τέλος στα σχέδια αλλαγής φύλου της τελευταίας, σχέδια ολέθρου-πρακτικά-για την πρώτη, τότε τι την εικονογραφεί πιο γλαφυρά;
Επιπλέον, περίτρανα φαίνεται ότι το εγώ καθενός, μεγαλύτερο από όποια διάθεση δοσίματος, είναι αυτό που καθ/ορίζει την ουτοπία της αγάπης.
Ερμμ το σενάριο δε το έγραψε η πρωτάρα σκηνοθέτρια αλλά κάποιος που είναι υποψήφιος για βραβεία με δυο ταινίες κάθε χρόνο στη πατρίδα του. Αγάπη δεν είναι οι εξυπηρετήσεις μεταξύ γειτόνων, και ουτοπία σε τέτοια δεν είναι η ταινία που δένει τα @@ να μη κρέμονται.
Αγάπη, πολύ περισσότερο ουτοπική, δεν είδα εγώ στο φιλμ. Οι συνηθισμένες γυναικείες αυταπάτες ακόμα και ειδικά σε περίπτωση τραβεστί που έχει μπει στην ουρά για εγχείριση δεν αποτελούν τέτοια. Ούτε η μη ρεαλιστική (αφού θα 'χε πιάσει έστω κάνα βυζάκι καμιάς φίλης της που της πετύχαιναν οι ορμόνες) απορία της ανδρογυναίκας.
Με άλλα λόγια, το πολύ να μιλήσεις για ουτοπική τυχαία σεξουαλική έλξη, πέρα από το ένα λεπτό του.. ουτοπικού φινάλε. Τα λόγια της σκηνοθέτριας απλά διαφέρουν από την πραγματικότητα του φιλμ τόσο όσο και τα γυναικεία γενικά :P
Post a Comment