Nikolai and Kirill: Eastern Promises

Μπορεί το Eastern Promises να μην αγαπήθηκε όσο προηγούμενα πονήματα του Cronenberg, παρότι συγκεντρώνει την πιο αγαπητή τριάδα πρωταγωνιστών (Mortensen, Cassel, Watts), μπορεί να μην είναι τόσο βιτσιόζικo και υπόγεια σέξι όσο το Crash, αλλά έχει κι αυτό μαζί με τα σταθερά στοιχεία μεταμοντέρνου, όπως το ανοιχτό τέλος, και τη λανθάνουσα επαναστατική σεξουαλικότητά του Crash, μονάχα πιο διακριτική και εκμοντερνισμένη (εντελώς σύμφωνη με τα πρότυπα της ακαταμάχητης bisexuality). Ενώ, εκ πρώτης όψεως οι οι παράνομες πουτάνες του φαινομενικά καλοκάγαθου γέρο-μαφιόζου μοιάζουν σα την πιο προκλητική σεξουαλική απόκλιση (sic), τελικά η συσσωρευμένη και παμφάγα σεξουαλικότητα του Viggo Mortensen ως Nikolai είναι το πιο μαγνητικό στοιχείο της ταινίας. Ο Nikolai ξέρει να σκοτώνει, να διαχειρίζεται πτώματα, δηλαδή να κόβει δάχτυλα, να βγάζει δόντια και να τα πετάει στον Τάμεση, ξέρει να παλεύει ντυμένος ή γυμνός, να επιδιορθώνει μηχανές, να καλοπιάνει τους πάντες, (καλούς ή κακούς, άντρες ή γυναίκες, νέους ή γέρους) να συμπαθεί τα νεογέννητα, να δίνει εικονίτσες με την Παναγία σε απαρηγόρητες πόρνες (αφού πρώτα τις πηδήξει) και να το παίζει (αστεία) σε διπλό ταμπλό ως μυστικός πράκτορας, ενώ δηλώνει ότι είναι μόνο ένας οδηγός. Δυναμική αναπαράσταση του άντρα που όλοι ονειρεύονται: τα κάνει όλα και συμφέρει.

Το οστεώδες, χωρίς διακριτά συναισθήματα πρόσωπό του εμπνέει αποδοχή, κατανόηση και έμμεσο ερωτισμό προς κάθε κατεύθυνση και με θηλυκό ή αρσενικό αποδέκτη, και αυτός είναι πρακτικά ο κύριος λόγος που καθίσταται συμπαθής ως χαρακτήρας στο θεατή και αγαπητός σε όσους τον περιτριγυρίζουν. Που όμως απευθύνεται ο ερωτισμός του, πραγματικά; Βασική σκηνή που η περιφραγμένη σεξουαλικότητα του Nikolai ξεδιπλώνεται οπτικά είναι ο σκοτωμός στα αντρικά λουτρά που ισχυροποιεί το νόημά της ύστερα από την καταληκτική σκηνή δίπλα στον Τάμεση: για δεύτερη φορά (κυκλική ροή) οι δυο άντρες έχουν κάτι που προορίζεται για τα βρόμικα νερά του ποταμού, αυτή τη φορά ένα μωρό, και η σεξουαλική πειθώ που θα χρησιμοποιήσει ο Nikolai για να το σώσει απευθύνεται στον queer γιο του αρχιμαφιόζου και αφεντικό του Kirill. Η τρυφερότητά του, πάλι, θα είναι μεγαλύτερη για το μωρό με το ροζ σκουφί, απ’ ότι για την Anna που υποτίθεται ότι είναι το άλλο μισό του εν δυνάμει ειδυλλίου της ταινίας. Το φιλί που παίρνει από αυτόν η Anna παρούσα στη διάσωση είναι πολύ λίγο, πιότερο πατρικό παρά ερωτικό, είναι το φιλί που ήρεμα θα έδινε στη μητέρα των παιδιών του, όχι όμως στην ερωμένη του. Και είναι αποχαιρετιστήριο, μαζί με την εκφώνηση dasvidanye, για να αφήσει το Nikolai να διοικήσει την αυτοκρατορία του λονδρέζικου υποκόσμου παρέα με τον Kirill, άρα αφήνοντας λογικά μεγαλύτερα περιθώρια για μια ομοφυλοφυλική σχέση μεταξύ τους παρά για μια άσχετη ετεροφυλοφιλική, δεδομένης και της ζεστασιάς της σχέσης τους. Νομίζω, κοινώς, ότι ο Cronenberg την έφερε σε όσους αποθύμησαν το μοτίβο του σκληρού με καλή καρδιά άντρα που τελικά γυρίζει στην αθώα με μητρικά αισθήματα νέα. Όχι, το τέλος του Eastern Promises δεν είναι τόσο ανοιχτό όσο νομίζατε.