Διαβάζοντας τις συνεντεύξεις του, με ενθουσίασε η πολυπραγμοσύνη και η δημιουργικότητά του. Γι’ αυτό άλλωστε, το Writers Guild Foundation του απένειμε το Βραβείο Επιτυχημένης Καριέρας. Γιατί, ο John Sayles, έχει κάνει τόσα καταφέρνοντας όμως πάντα -εν αντιθέσει με πολλούς- να μην αφήνει την ποιότητα να είναι αντιστρόφως ανάλογη της ποσότητας.
Από την ηλικία των εννιά ετών έγραφε μικρές ιστορίες που τον οδήγησαν τελικά στο να σταδιοδρομήσει ως σεναριογράφος. Αυτό ακριβώς είναι το κύριο μέσο να χρηματοδοτεί τις ανεξάρτητες ταινίες του, το να είναι «συγγραφέας- προς -πρόσληψη» όπως λέει χαριτολογώντας ο ίδιος. Αυτός ήταν που άρχισε να γράφει ένα σενάριο για το Steven Spielberg με τον τίτλο Night Skies που μετά από πολλές μεταλλάξεις έδωσε ζωή στην ταινία E.T. ο Εξωγηινος. Άλλα δικά του σενάρια είναι των ταινιών: Εnormous changes at the last Minute (1983), Breaking in (1989) και το Piranha (1978). Το Hollywood είναι, τελικά, ο βασικός χρηματοδότης του, αφού τα σενάριά που του αποφέρουν το αναγκαίο budget των ταινιών του είναι για παραγωγές των μεγάλων στούντιο! Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δέχεται κάθε δουλειά ελαφρά τη καρδία. Βασικό μέτρο επιλογής -και ασφαλέστερο- είναι γι΄ αυτόν η ερώτηση «είναι αυτή μια ταινία που θα πήγαινα να δω;». Τόσο απλά και ειλικρινά.
Η πρώτη του χαμηλού προϋπολογισμού ταινία είναι το Return of the Secaucus Seven, ταινία που γυρίστηκε με ελάχιστα τεχνικά μέσα και ελάχιστα, φυσικά, χρήματα, ένα ποσό της τάξεως των 40.000$ σε 25 μόλις ημέρες. Δεν υπήρχε καλλιτεχνικό τμήμα ή τμήμα μακιγιάζ. Οι ηθοποιοί, όλοι γύρω στην ηλικία των 30 και παλιοί συνάδελφοι του John στο Summer Stock Company, μια θεατρική ομάδα, ήταν αυτοί που με το παίξιμό τους στήριξαν την ταινία. Η ταινία απέσπασε καλές κριτικές και πήγε πολύ καλά εισπρακτικά. Η δεύτερη ταινία του Lianna (1983) δέχτηκε θυελλώδεις κριτικές, αφού το θέμα της, αυτό μιας παντρεμένης γυναίκας που ανακαλύπτει ότι είναι λεσβία, ξάφνιασε την πουριτανική αμερικάνικη κοινωνία.
Το Baby, It’s You (1984) είναι η πρώτη του ταινία για μεγάλο στούντιο, την Paramount, πάλι με κοινωνικό θέμα, τη σχέση ενός κοριτσιού με αστικό ιουδαϊκό υπόβαθρο (Rosanna Arquette) και ενός Ιταλού που ανήκει στην εργατική τάξη (Vincent Spano). Λίγο αργότερα, κερδίζει ένα βραβείο για πενταετές ετήσιο εισόδημα $33.000 αφορολόγητα και σαλπάρει για νέες περιπέτειες… Με τα χρήματα γυρίζει το Brother from Another Planet (η έμπνευση οφείλεται σε μερικά περίεργα όνειρα) και το Μatewan, βασισμένο στην πραγματική ιστορία μιας απεργίας των μεταλλωρύχων στη Βιρτζίνια το 1920. Το λεπτομερές ημερολόγιο που κρατούσε κατά τα γυρίσματα, αποτέλεσε το υλικό για ένα βιβλίο σχετικά με το making-off της ταινίας.
Για τη μεταφορά ενός βιβλίου του Elliot Asinof, με τίτλο Eight Men Out (1988) με αθλητικό θέμα και γνωστότερο cast (John Cusack, Charlie Sheen) πήρε θριαμβικές κριτικές. Τo Lone Star (1996) προτάθηκε για Oscar πρωτότυπου σεναρίου, που ήταν η δεύτερή του υποψηφιότητα. Το Men with guns (1997), έκανε κι αυτό αίσθηση, όπως και οι περισσότερες ταινίες του.
Η τελευταία του ταινία, Casa de los Babys - Το Σπιτι των Παιδιων γυρίστηκε στο Ακαπούλκο. Ένα Ακαπούλκο όχι κοσμοπολίτικο, αλλά τέτοιο που δείχνει απλώς το πρόσωπο της φτώχιας των ισπανόφωνων χωρών στην Αμερική. Όπου κάποιοι προσπαθούν να ορθοποδήσουν συχνά με μέσα ημι-παράνομα, όπως το εμπόριο βρεφών. Έξι αμερικανίδες- το σενάριο άρεσε στο John κυρίως για αυτό το λόγο, σπάνια σε μια ταινία παρουσιάζεται μια ομάδα γυναικών- μένουν σε μια αδιευκρίνιστη στην ταινία πόλη της λατινικής Αμερικής περιμένοντας να βγουν τα χαρτιά της υιοθεσίας. Όλες τους προσπάθησαν να αποκτήσουν οι ίδιες παιδιά, απέτυχαν και τώρα είναι έτοιμες να πληρώσουν γι’ αυτά. Είναι όμως πραγματικά έτοιμες; Με πρωταγωνίστριες που είναι όλες τους τόσο καλές και με καλοζυγισμένο ρόλο, ώστε καμιά να μην προλαβαίνει να κλέψει την παράσταση(ασυνήθιστα ευαίσθητη η Daryl Hannah) ερευνά εις βάθος τη γυναικεία ψυχολογία με ευχάριστο, αλλά συνάμα καίριο τρόπο.
Οι «γεμάτοι» χαρακτήρες σε όλες τις ταινίες του οφείλονται εν μέρει και στο παρελθόν που φροντίζει να τους δίνει. Όντας ο ίδιος αναγνωρισμένος ηθοποιός (εκτός από πολλούς ρόλους σε ταινίες του, έχει παίξει και στο Malcom X και αλλού), σχεδόν παίζει νοητά κάθε ρόλο κατά τη συγγραφή των σεναρίων του. Και προμηθεύει τους ηθοποιούς του με ένα μίνι βιογραφικό του χαρακτήρα τους για να κατανοούν τα κίνητρα και τους τρόπους αντίδρασής του, κάτι στο οποίο προφανώς τον βοηθούν οι σπουδές του στην Ψυχολογία.
Στις ταινίες του κάνει σχεδόν τα πάντα: γράφει το σενάριο, σκηνοθετεί, παίζει και είναι ο ίδιος παραγωγός τους. Έχει γράψει θεατρικά έργα και βιβλία και θεωρείται σκηνοθέτης με έντονη κοινωνική συναίσθηση, με το ενδιαφέρον του να στρέφεται γύρω από το πώς είναι να ζει κανείς στις Η.Π.Α σήμερα. «…υπάρχει ένα τίμημα για τη γνώση. Ο κόσμος δεν θέλει να ξέρει για έναν καλό λόγο… γιατί αν ξέρει, είτε θα πρέπει να είναι πιο κυνικός απ’ όσο θα ήθελε, είτε να αναλάβει τις ευθύνες του για ό,τι συμβαίνει» λέει. Γι’ αυτό λοιπόν αυτός μας ευαισθητοποιεί, κάνοντας αυτό που πάντα ήθελε: να λέει ιστορίες με όποιον τρόπο μπορεί.
No comments:
Post a Comment